کارنامک اردشیر پابگان (بخش 6)

کارنامه ی اردشیر بابکان، از جمله متن های به جا مانده از فارسی میانه است و خواندن آن مستقل از بعد تاریخی یا داستانی اش، برای درک تحول و تغییرات زبان فارسی در طول زمان خالی از لطف نیست. آنچه در زیر می خوانید بخش ششم این داستان است. بخش های دیگر را می توانید در اینجا بخوانید. متن فارسی میانه برای سهولت خواندن با الفبای لاتین نوشته شده که برای خواندن آن می توانید از جدول راهنمای زیر استفاده کنید. ترجمه ی متن به فارسی امروزین به صورت جمله به جمله در برابر هر سطر نگاشته شده. از آنجا که برای خود من تطبیق واژگان در گذشته و حال جالب بود، ترجیح دادم ترجمه را به صورت لغت به لغت بنویسم اگرچه از روانی متن می کاهد

ā	č	ē	ī	ō	š	ū	xˇ
ābān	češm	dēv	dīdan	—	šab	dūd	xˇahar
آبان	چشم	دیو	دیدن	so انگلیسی	شب	دود	خواهر

—

ardavān  rāy  kenīzag-ē  abāyišnīg  būd  kē  az  abārī  kenīzagān  āzarmīg-dar  ud  garāmīg-dar  dāšt

اردوان را کنیزکی بود بایشتنی (زیبا و دلنواز) که (او را) از دیگر کنیزکان آزرمی تر (شایسته تر) و گرامی تر داشت

–

ud  ped  harv  ēvānag  paristšn  ī  ardavān  būd,  hān  kenīzag  kird  estād

و به هر آیینه پرستش (پرستاری) اردوان که بود، آن کنیزک می کرد (به هر گونه ای پرستاری اردوان می کرد

–

rōz-ē  ka  ardašir  ped  stōr  gāh  nišast  ud  tambūr  zad  ud  srūd vāzīg  ud  huramīh  kird,

روز ی که اردشیر در ستورگاه (اصطبل) نشسته بود و تمبور می زد و سرود بازی (آواز خواندن) و خرمی می کرد،

–

ōh  ardašir  dīd  ud  pediš  viyābān  būd

او اردشیر را دید و به او ویاوان (دلباخته) شد

–

ud  pas  az  hān  abāz  ardašir  mad  ud  dōstīh  ud  dōšāram  kird

و پس از آن نزد اردشیر آمد و دوستی و دوشارامی کرد

–

peyvastag  hamē  ped  šab  ka  ardavān  be-šudag-baxt  be  xˇaft,

پیوسته به همه شب که اردوان ِ بشده-بخت (بخت بر گشته) بخفت،

–

hān  kenīzag  ped  nihān  ō  nazdīkīh  ī  ardašir  šud  ud  da  bām  abāg  ardašir  būd  ud  pas  abāz  ō  pēš  ardavān  šud

آن کنیزک به نهان به نزدیک اردشیر شد (می رفت) و تا بام (بامداد) با ازدشیر بود و پس باز پیش اردوان شد (می رفت

–

rōz-ē  ardavān  dānāgān  ud  axtarmārān  ī  ped  dar  būd  ō  pēš  xˇāst  ud  pursīd  ku

روزی اردوان دانایان و اخترمداران که به در (دربار) بودند را پیش خواست و پرسید که

–

čē  hamē  vēnēd  ped  tis  ī  haftān  ud  dvāzdahān,

چه همی بینید به هفتان (هفت سیاره) و دوازدهان (دوازده برج

–

estišn  ud  ravišn  ī  stāragān

ایستِش (موقعیت ) و روش ِ (حرکت) ستارگان

–

ud  tis  ī  āvām  xˇadāyān  ī  šahr,  čōn  mardōmān  ī  gēhān,  ud  tis  ī  man  frazendān  ī  mardōmān  ī  amāh?

ودر مورد زمان خدایان شهرها  (شاهان) ومردمان کیهان و فرزندان ِ من و مردمان ما؟