تندیس بانویی از دوره ی ساسانی

شکل بالا یکی از تندیس های یافته شده در سایت باستان شناسی حاجی آباد (نزدیکی داراب در استان فارس) است. در این سایت دو دسته تندیس وجود دارند: برهنه و پوشیده. عکس بالا که نمونه ی بسیار خوبی از گروه دوم است، تندیسی بدون سر از بانویی را نشان می دهد که پیراهن بلندی به تن دارد و دنباله ی اضافی دامنش به صورت چین خورده به زیبایی در کنار پای او ریخته است. دست چپ او بر روی سینه ی چپش قرار دارد و دست راست او بر ران راستش. زانوی راست او نیز برای احترام  اندکی به جلو خم شد هاست.  فاصله ی نامعمول بین دو بازوی تندیس از گستردگی نامعمول شانه ها ی تندیس ناشی می شود.

منبع: مقاله ی مسعود آذرنوش با عنوان «Hajiabad and the Dialogue of Civilizations»در نخستین کنفرانس Ancient Greece and Ancient Iran, Cross-cultural Encounters ،نوامبر 2006، آتن، یونان.

برگی از قرآن با قدمت هزار ساله

تصویر بالا برگی از قرآن از سده های یازده و دوازده میلادی در ایران است که بخشی از سوره ی بیستم قرآن را به خط کوفی نشان می دهد. نقطه های متن با طلا نوشته شده و همچنین کل متن با دوایری تزیین شده است. این قرآن داراری جلد قهوه ای رنگ چرمینی است.

تصویر زیر نیز برگی دیگر از قرآنی قدیمی تر را نشان می دهد که متعلق به سده ی دهم یا یازدهم میلادی است و در ایران کشف شده است. هر دو برگ اکنون در موزه ی هنرهای زیبای بوستون قرار دارند ولی در حال حاضر در معرض نمایش برای عموم نیستند.

منبع: موزه ی هنرهای زیبای بوستون [1] , [2]

دیوارنگاره ی زرتشت در سوریه

این نگاره مربوط به قلعه ی اشکانی در شهر دورا-یوروپوس (بخشی از سوریه ی کنونی) است که رومی ها آن را در 165 میلادی تصرف کردند. این تصویر پس از بیرون راندن نیروهای اشکانی ایجاد شده است که نشان دهنده ی حضور قوی اندیشه ها ی ایرانی مانند زرتشتیگری یا میتراییسم در شهرهای روم در خاور نزدیک دارد.

منبع: صفحه ی 152 کتاب Shadows In The Desert نوشته ی کاوه فرخ

دورا یوروپوس در ویکی فارسی

نبرد شاپور ساسانی و والرین

عکس* بالا، تصویری از نبرد شاپور اول ساسانی (سمت راست) با امپراتور روم والرین (سمت چپ) را نشان می دهد. جنس این اثر از ساردونیکس یا عقیق یمانی است و اکنون در( BnF  (Bibliothèque nationale de France قرار دارد.

* © Marie-Lan Nguyen / Wikimedia Commons

پارچه ی ابریشمی دوره ی سلجوقی

این پارچه به ابعاد 72 در 84 سانتی متر بافت دوره ی سلجوقی (سده ی دوازدهم میلادی) است و اکنون در موزه ی هنرهای زیبای بوستون قرار دارد (در حال حاضر در نمایش عمومی نیست). این پازچه ی ابریمشی با زمینه ی کرم رنگ داراری نقش دایره هایی با دیواره ی آبی رنگ است. در این دیواره متنی به فارسی و به خط نسخ به این شرح نوشته شده*:

«به زیبایی آراسته ی جشن وبه دلپذیری بیشه زارم

خورشید آراسته ام که در بهار نورسته در باغ نمایان است

و به همین دلیل برای همه نشانه ای هستم

که از کارگاه رنگرزی امیرک آمده ام»

در داخل هر دایره یک جفت پرنده رو در روی یکدیگر نقش شده اند که هر کدام جانوری را به عنوان شکار در چنگال دارند. میان دوایر با نقوش پرندگان و جانوران تزیین شده است.

منبع: موزه ی هنرهای زیبای بوستون

*: متنی که در اینجا می خوانید ترجمه ای است تحت الفظی از برگردان انگلیسی نوشته

زیور زرین هزار ساله

قطعه ی طلایی به قطر 7.6 سانتی متر ساخت 1000 سال پیش در ایران. محل کنونی: موزه ی هنر سینسیناتی

کاسه ی نقره ی ساسانی

این کاسه ی نقره مربوط به اوایل دوره ی ساسانی (اواخر سده ی سوم – اوایل سده ی چهارم میلادی) است. این اثر دارای ابعاد 7.6 در 23.7 سانتی متر است و اکنون در موزه ی هنر سیسسیناتی قرار دارد.

مخمل ابریشمین دوره ی ایلخانی

شکل بالا، تکه ای از پارچه ی مخمل ابریشمی به ابعاد 16 در 12 سانتی متر با نقش دایره های طلایی، بافت تبریز در سده های سیزدهم و چهاردهم میلادی یعنی دوره ی ایلخانی است. این پارچه اکنون در موزه ی هنرهای زیبای بوستون قرار دارد (البته در حال حاضر جزء آثار نمایش داده شده نیست.) در شکل زیر می توانید جزییات بیشتری از بافت پارچه به همراه پود ابریشم زربفت آن را مشاهده کنید.

منبع: وبگاه موزه ی هنرهای زیبای بوستون

تندیسهای برنزی لرستان، هزاره ی نخست پیش از میلاد

در این پست تعدادی از تندیسهای برنزی لرستان را مشاهده می کنید که اغلب ساخت آنها به 2800 تا 2400 سال پیش باز می گردد. آثار نشان داده شده در این پست به دو گروه تقسیم می شوند. گروه نخست که اغلب حفره ای در میان آنها مشاهده می شود، به صورت جفت ساخته شده اند و حفره ی میانی برای عبور میله ی فلز ی است که این دو جفت را به یکدیگر متصل کند. این آثار غالبا به عنوان بخشی از دهانه ی افسار اسب به کار می رفتند. شخصیت بعضی از آثار به صورت نیمه انسان (اسب بالدار با صورت انسان و موهایی که به صورت فرخورده در دو سوی صورت آویزان است. شاخ این موجودات حکایت از ماورایی بودن آنها دارد) هستند. گروه دوم شامل نگهدارنده های میله می شود که غالبا بلند و متقارن هستند. توصیحات بیشتر مربوط به این دسته را می توانید در پست های بعدی، که نمونه های بیشتری از این دسته بررسی می شوند، دنبال کنید.

.

.

اندازه: 18.5 در 16.7 سانتی متر، قدمت: 2800-3000 سال، محل: موزه ی هنر لوس آنجلس

.

ارتفاع 18 سانتی متر، قدمت 3000 سال، محل نگهداری: گالری عناویان

.

.

.

.

طول: 23 سانتی متر، قدمت: 2800-3000 سال، محل : گالری عناویان

منابع:

[1] – [2] – [3] –

پلاک نقره ای با نقشِ زروان خدای زمان

تصویر بالا یک پلاک نقره ای به ابعاد 11.6 در 25.3 سانتی متر را نشان می دهد که حدود 2800 سال پیش در منظقه ی لرستان ساخته شده و اکنون در موزه ی هنر سینسیناتی قرار دارد. شخصیت مرکزین در این شکل به احتمال زیاد «زروان» خدای هندوآریایی ِ «زمان» را نشان می دهد. در کنار زروان شخصیت هایی در سنین مختلفِ کودکی، میانسالی و پیری نشان داده شده اند.

منبع: کتاب The Medes and Persians  نوشته ی William Culican،

شکل: شماره ی 4، توضیحات : صفحه ی 241