نقش برجسته ی 2800 ساله ی زنی در حال نخ ریسی

نقش برجسته ی نخ ریسی، جنس: قیر طبیعی، قدمت: سده ی هشتم تا ششم پیش از میلاد (دوره ی ایلامی نو)، منطقه ی جغرافیایی: شوش، محل نگهداری: موزه ی لوور

تصویر بالا نقش برجسته ای از نخ ریسی در دوره ی ایلام نو را نشان می دهد. این اثر یکی از معدود آثار آن دوره است که شخصیت اصلی آن را یک زن تشکیل می دهد. به جز آثاری که مختص ایزدبانوان است، در بسیاری از آثار زنان در کنار مردان و به صورت شخصیت غیر اصلی نشان داده می شدند. در این نقش برجسته زنی با دستانی پوشیده از زیور آلات، به حالت غیر رسمی و چهار زانو در برابر میزی نشسته است. او دوک نخ ریسی را که در بالا دارای فرمی گُل مانند است با دست چپ خود گرفته است. در این نقش، کلاف نخ دیده نمی شود. دلیل این امر شاید این باشد که هدف اصلی تقش برجسته نشان دادن عمل نخ ریسی نیست بلکه نمایش کار رضایت انگیزانه ی نخ ریس به شخصیت مهمی است که در سوی دیگر میز قرار داشته.

ریسنده ی نخ لباس تونیک مانند بدون آستینی به تن دارد و سرپوشی که بر شانه اش افتاده، موهای بلند او را نمایان ساخته است. او بدنی فربه، چهره ای آرام و لبخندی بر لب دارد. صندلی ای که نخ ریس بر رویش نشسته است با پارچه ای پوشیده شده که نقوش حاشیه ای آن بخش بالایی صندلی را، که در تصویر قابل دیدن است، پوشانده است. در جلوی صندلی میزی با پایه های کوتاه و رویه ای ضخیم، قرار گرفته. بر روی میزخوراکی از ماهی و شش -هفت عدد نان وجود دارد. در پشت سر زنی که در حال نخ ریسی است، شخصی ایستاده که با بادبزنی مشغول باد زدن نخ ریس است. این شخص نیز لباسی با  آستینی کوتاه به تن دارد و دستانش با زیورآلاتی پوشیده شده است.

منبع: کتاب Persian responses- political and cultural interaction with(in) the Achaemenid Empire ویرایش C. Tuplin

وبگاه موزه ی لوور

کوزه ی نهصد ساله با علایم ستاره بینی

کوزه با علایم ستاره بینی، ارتفاع: 14 سانتی متر، قدمت: سده ی دوازدهم میلادی، محل نگهداری: موزه ی بریتانیا

در قرون وسطی، نقش نشانه های ستاره بینی بر روی ظرفهای لوکس بسیار متداول بود. این سیستم دوازده نشانه ای در نیمه ی هزاره ی نخست پیش از میلاد به وسیله ی بابلیان اختراع شده بود. در این سیستم، منطقه البروج به دوازده بخش که هر یک زاویه ی 30 درجه دارند تقسیم می شده و هر یک از این بخشها به عنوان خانه ی خورشید، ماه، یا یکی از پنج سیاره ی تیر، ناهید، بهرام، مشتری و کیوان در نظر گرفته می شد.

خانه های فلکی به این صورت بوده است: خورشید در شیر (برج اسد)، ماه در خرچنگ (سرطان)، تیر در دوشیزه (سنبله) و دوپیکر (جوزا)، زهره در گاو (ثور) و ترازو (میزان)، مریخ در قوچ (حمل) وکژدم (عقرب)، مشتری در کمانگیر (قوس) و ماهی (حوت). جفت شدن شیر و خورشید، از تصاویر ستاره بینی بسیار کهن است که به صورت سنتی در اساطیر باستانی دیده می شود.

پس از لشکرکشی اسکندر به میانرودان بسیاری از سنت های ستاره بینی بابلیان به یونان منتقل شدو ستاره شناسان یونانی نیز بر آنان مطالبی افزودند. پس از یک هزاره دانشمندان در دوره ی اسلامی به ترجمه و اصلاح آثار یونانیان پرداختند. آنان همچنین ایده های یونانی را با مفاهیم علمی دیگر تمدن ها مانند ایران و هند آمیختند و سیستم یکپاچه ای ایجاد کردند.

مرجع: وبگاه موزه ی بریتانیا

کوزه و سه پایه ی زیرینش از عصر آهن

کوزه بر روی سه پایه، جنس: سفال، ارتفاع: 26.5 سانتی متر، قطر: 16.5 سانتی متر، قدمت: 1200 تا 1000 پیش از میلاد، منطقه ی جغرافیایی: تپه ی حسنلو، محل نگهداری: موزه ی بریتانیا

مرجع: وبگاه موزه ی بریتانیا

بشقاب ساسانی با نقش دیونیسوس (ایزد میگساری یونان)

بشقاب ساسانی با نقش دیونیسوس ایزد افسانه ای یونان، جنس: نقره ی زراندود، قطر: 22.5 ساتی متر، وزن: 906.2 گرم، محل نگهداری: موزه ی بریانیا

مرتبط: بشقاب دیگر ساسانی با نقش دیونیسوس که در موزه ی اسمیتسونیان قرار دارد.

مرجع: وبگاه موزه ی بریانیا

ظرف سفالین 3500 ساله با بدنه ی شطرنجی

ظرف سفالین سه پایه که بدنه ی آن به صورت شطرنجی رنگ آمیزی شده، ارتفاع: 19 سانتی متر، قدمت: 1500 پیش از میلاد، منطقه ی جغرافیایی: رومشکان (لرستان)، محل نگهداری: موزه ی بریتانیا

مرجع: وبگاه موزه ی بریتانیا

آویز 3200 ساله، هدیه ی شاه ایلامی به دخترش

تصویر بالا آویزی را نشان می دهد که در بالای آن سوراخی برای آویختن ایجاد شده است. نوشته ی ایلامی که در کنار آن دیده می شود چنین است:

«من، شیلهاک-اینشوشیناک، گسترنده ی فرمانروایی، این یشم را از [سرزمین] پورالیش گرفتم. آنچه دقیق و پرزحمت ساخته شده، من در اینجا قرار دادم و به بار-اولی دختر دوست داشتنی ام دادم.»

صحنه ای که بر روی آویز کنده کاری شده است، نشان دهنده ی هدیه دادن آویز توسط شاه به دخترش بار-اولی است. نوع آراستن موها، همان نوع متداول در ایلام از دوهزارسال پیش از میلاد است. قدمت این اثر 3200 سال است و اکنون در موزه ی بریتانیا قرار دارد.

مرجع: وبگاه موزه ی بریتانیا

گوشواره ها و دستبندهای طلا با قدمت هزارساله

شکل های زیر مجموعه ای از گوشواره ها و دستبندهای طلایی ایران با قدمت نزدیک به هزارسال را نشان می دهند که اکنون در موزه ی متروپولیتن قرار دارند.

قدمت: سده ی یازدهم تا دوازدهم میلادی

–

قدمت: سده ی یازدهم تا سیزدهم میلادی

–

قدمت: سده ی دوازدهم تا سیزدهم میلادی

–

قدمت: سده ی یازدهم تا دوازدهم میلادی، اندازه: 3.4 سانتی متر

–

قدمت: سده ی دوازدهم تا سیزدهم میلادی

–

قدمت: سده ی دوازدهم تا سیزدهم میلادی

–

قدمت: سده ی دوازدهم تا سیزدهم میلادی

–

قدمت: سده ی یازدهم تا دوازدهم میلادی

–

قدمت: نیمه ی نخست سده ی یازدهم میلادی- قطر: 10.5 سانتی متر

–

قدمت: نیمه ی نخست سده ی یازدهم میلادی

–

قدمت: سده ی یازدهم تا دوازدهم میلادی، اندازه: 4 سانتی متر

–

قدمت: نیمه ی نخست سده ی یازدهم میلادی، اندازه: 3.7 سانتی متر

–

قدمت: سده ی یازدهم تا دوازدهم میلادی

مرجع: وبگاه موزه ی متروپولیتن 1– 2– 3– 4– 5– 6– 7– 8– 9– 10– 11– 12– 13

تندیس فیل از دوره ی ساسانی

تندیس فیل، جنس: دولومیت، اندازه: 7.3 سانتی متر، قدمت: سده ی ششم یا هفتم میلادی (دوره ی ساسانی)، منطقه ی جغرافیایی: ایران یا میانرودان، محل نگهداری:موزه ی متروپولیتن

مرجع: وبگاه موزه ی متروپولیتن

پارچه ی ابریشمی 1400 ساله با نقش قوچ

تکه پارچه با نقش قوچ، جنس: ابریشم، اندازه: 50.5 در 39.5 سانتی متر، قدمت: سده ی هفتم یا هشتم میلادی، منطقه ی جغرافیایی: شرق ایران یا آسیای مرکزی، محل نگهداری: موزه ی متروپولیتن

مرجع: وبگاه موزه ی متروپولیتن

تندیس نوازنده ی دایره با قدمت نهصد سال

نوازنده ی دایره، جنس: سفال، اندازه: 12.1 در 6.4 سانتی متر، قدمت: سده ی دوازدهم میلادی، منطقه ی جغرافیایی: ایران، محل نگهداری: موزه ی متروپولیتن

مرجع: وبگاه موزه ی متروپولیتن