حلقه ی ارجان

حلقه ای منتهی به دو دیسک با نقش شیردال، جنس: طلا، وزن: 237 گرم، اندازه: بلندی: 17.6 سانتی متر، پهنا:11.2 سانتی متر، محل کشف: گور ارجان در نزدیکی بهبهان، محل نگهداری: موزه ی ایران باستان

این وسیله که بر روی قفسه ی سینه ی فرد درگذشته قرار داشت اگر چه به شکل حلقه نیست ولی به حلقه معروف شده است. این وسیله یک بخش لوله مانند دارد که در انتها به دو دیسک پایان می یابد. هر دو دیسک نقشی یکسان دارند. در این نقش، دو شیردال که به جای سر عقاب سرشیر دارند، رو به روی یکدیگر بر روی دو پا ایستاده اند و یک درخت نخل کوچک در میان آنها قرار دارد. کل این نقش در میان حاشیه ای تزیین شده قرار گرفته است. در شکل زیر می توانید جزئِات بیشتری از آن را ببینید.

اطلاعات بیشتر در مورد گور ارجان

گور ارجان

تابوت برنزی گور ارجان به ابعاد 1.32 در 0.6 در 0.6 متر

در نزدیکی شهر بهبهان هنگام خاکبرداری برای ساخت راهی منتهی به سد مارون، یک گور مستطیل شکل از دوره ی ایلامی نو متعلق به  630 تا 550 پیش از میلاد، در عمق 1.1 متری زمین کشف شد. دیوارهای این گور از یازده ردیف تخته سنگ که به صورت نسبتا منظم در راستای شرقی-غربی قرار گرفته بودند، ساخته شده بود. در داخل این گور یک تابوت برنزی یو-شکل وجود داشت. در داخل تابوت، لباسهای کتانی، دستبندهای طلایی، حلقه ی طلا، خنجر و ظرف نوشیدن از جنس نقره وجود داشت. در خارج از تابوت مجموعه ی گوناگونی از ظروف فلزی، شمعدان، لیوان، و کاسه ی بزرگ فلزی قرار داشت. این لباسها قدیمی ترین لباسهای کتانی یافته شده در خاور میانه اند. همچنین با استفاده از این پارچه ها نخستین بار است که شواهد واقعی مبنی بر استفاده از نقش گل سرخ در حاشیه ی لباس به دست آمده است. به جز استخوانها، بقیه ی اشیاء کشف شده در این گور به موزه ی ایران باستان منتقل شد. از آن جا که این مکان نزدیک بقایای شهر باستانی ارجان بود، این گور به گور ارجان معروف شد.

منبع: دانشنامه ی ایرانیکا

تندیس نیایشگر با بزی در دست از هزاره ی سوم پیش از میلاد

تندیس شخصی که شاهزاده وار در حال نیایش است و یک بزغاله را در دست دارد، جنس: رخام گچی، قدمت: 2700 تا 2340 پیش از میلاد، محل کشف: آکروپولیس شوش، محل نگهداری: موزه ی لوور

مرجع: وبگاه موزه ی لوور

نقش برجسته ی ایلامی با نقش کاهنان برهنه

نقش برجسته ی روی یکی از گورهای ایلامی متعلق به هزاره ی سوم پیش از میلاد با تصویر دو مرد کاهن برهنه که در حال قربانی کردن یک بز هستند، محل کشف: شوش، محل نگهداری: موزه ی لوور

تنگ آب برنزی 3800 ساله

تنگ آب، جنس: برنز، ارتفاع: 16 سانتیمتر، پهنا: 13.7 سانتیمتر، وزن: 439 گرم، قدمت: سده ی هجدهم پیش از میلاد،تمدن: ایلامی، منطقه ی جغرافیایی: لرستان، محل نگهداری: موزه ی بریتانیا

بر روی این تنگ آب متنی به خط میخی اکدی (بابلی)، که برای نگارش متون درباری در شوش به کار می رفته، حک شده است. این متن چنین است: « اتاخوشو، پسر خواهر سیلهاها، او که دارای … است، از مردم شوش. ابن اداد، کاتب نسخه های خطی، پیشخدمت او، این گوناگی* را برای او ساخت و به او داد.

* گوناگی: نام این گونه تنگ آب

مرجع: وبگاه موزه ی بریتانیا

مهر ایلامی با نقش شکار شیر

نقش مهر استوانه ای ایلامی با نقش شکار شیرمربوط به سده ی هفتم و هشتم پیش از میلاد، محل نگهداری: موزه ی هنر والترز

مرجع: وبگاه موزه ی هنر والترز

تندیس 3500 ساله ی زن نیایشگر شوش

تندیس یک زن پرستنده (نیایشگر)، جنس: برنز، اندازه: 12.5 سانتی متر، قدمت: 1500 تا 1100 پیش از میلاد(دوره ی ایلام میانه)، منطقه ی جغرافیایی: شوش، محل نگهداری: موزه ی متروپولیتن

مرجع: وبگاه موزه ی متروپولیتن

تندیس 4000 ساله موجود ماورایی شاخدار

شکل بالا تندیس موجود ماورایی شاخداری را نشان می دهد که شاید متعلق به تمدن ایلام باشد و اکنون در موره ی میهو نگهداری می شود. ارتفاع این تندیس 15 سانتی متر و جنس آن از الکتروم است. قدمت این اثر به اواخر هزاره ی سوم یا اوایل هزاره ی دوم پیش از میلاد باز می گردد و از مناطق جنوبی یا شرقی ایران به دست آمده است. این اثر از جهت ساختار شبیه به این تندیس نیا-ایلامی در موزه ی متروپولیتن است که گاوی را به صورت دوزانو نشسته با گلدانی در دست نشان می دهد.

ماکت 3200 ساله ی نیایشگاه شامشی در شوش، جشن طلوع خورشید

این قطعه ی بزرگ برنزی، که اکنون در موزه ی لوور قرار دارد، یک جنش آیینی، به نام جشن طلوع خورشید، را نشان می دهد. در مرکز، دو مرد برهنه دیده می شوند که در حالت نشسته قرار دارند به گونه ای که کف یک پای خود را بر زمین نهاده اند و زانوی دیگر را به سوی زمین خم کرده اند. یکی از این دو فرد، کف دست خود را به سوی دیگری باز کرده تا او محتویات کوزه ای را در درون دست او بریزد. بدن این مردان با ظرافت بسیاری ساخته شده. آنها چشمانی باز و لبخند محوی بر لب دارند. در اطراف این دو شخص وسایل مذهبی شامل کوزه هایی برای هدیه ی شراب  به خدایان، احتمالا نان های نذر شده و چوبهای مقدس به چشم می خورد. در این ماکت برج چند لایه ی زیگورات و معبدی با تراس بلند نیز دیده می شود. نوشته ای که بر این اثر وجود دارد چنین است: «من شیلهاک-اینشوشیناک پسر شوتروک-ناهونته خدمتگزار محبوب اینشوشیناک، شاه انشان و شوش […] یک طلوع خورشید برنزی ساختم.»

مرجع: وبگاه موزه ی لوور

نقش برجسته ی 2800 ساله ی زنی در حال نخ ریسی

نقش برجسته ی نخ ریسی، جنس: قیر طبیعی، قدمت: سده ی هشتم تا ششم پیش از میلاد (دوره ی ایلامی نو)، منطقه ی جغرافیایی: شوش، محل نگهداری: موزه ی لوور

تصویر بالا نقش برجسته ای از نخ ریسی در دوره ی ایلام نو را نشان می دهد. این اثر یکی از معدود آثار آن دوره است که شخصیت اصلی آن را یک زن تشکیل می دهد. به جز آثاری که مختص ایزدبانوان است، در بسیاری از آثار زنان در کنار مردان و به صورت شخصیت غیر اصلی نشان داده می شدند. در این نقش برجسته زنی با دستانی پوشیده از زیور آلات، به حالت غیر رسمی و چهار زانو در برابر میزی نشسته است. او دوک نخ ریسی را که در بالا دارای فرمی گُل مانند است با دست چپ خود گرفته است. در این نقش، کلاف نخ دیده نمی شود. دلیل این امر شاید این باشد که هدف اصلی تقش برجسته نشان دادن عمل نخ ریسی نیست بلکه نمایش کار رضایت انگیزانه ی نخ ریس به شخصیت مهمی است که در سوی دیگر میز قرار داشته.

ریسنده ی نخ لباس تونیک مانند بدون آستینی به تن دارد و سرپوشی که بر شانه اش افتاده، موهای بلند او را نمایان ساخته است. او بدنی فربه، چهره ای آرام و لبخندی بر لب دارد. صندلی ای که نخ ریس بر رویش نشسته است با پارچه ای پوشیده شده که نقوش حاشیه ای آن بخش بالایی صندلی را، که در تصویر قابل دیدن است، پوشانده است. در جلوی صندلی میزی با پایه های کوتاه و رویه ای ضخیم، قرار گرفته. بر روی میزخوراکی از ماهی و شش -هفت عدد نان وجود دارد. در پشت سر زنی که در حال نخ ریسی است، شخصی ایستاده که با بادبزنی مشغول باد زدن نخ ریس است. این شخص نیز لباسی با  آستینی کوتاه به تن دارد و دستانش با زیورآلاتی پوشیده شده است.

منبع: کتاب Persian responses- political and cultural interaction with(in) the Achaemenid Empire ویرایش C. Tuplin

وبگاه موزه ی لوور