خانه > زبانشناسی > نمونه هایی از تغییرات واژگان در فارسی باستان، فارسی میانه و فارسی نوین

نمونه هایی از تغییرات واژگان در فارسی باستان، فارسی میانه و فارسی نوین

 جدول زیر نمونه هایی از تغییرات برخی واژگان در زبان فارسی را از دو هزاره ی پیش نشان می دهد. نخستین ستون از سمت راست واژگان پارسی باستان است که غالبا ار متن های اوستایی استخراج شده. ستون میانی این واژگان را درپارسی میانه یا زبان پهلوی نشان می دهد. ستون سوم شامل صورت امروزین این واژگان در فارسی نوین است. این جدول از توضیحات جلد نخست کتاب سبک شناسی نوشته ی محمد تقی ملک الشعرا بهار برگرفته شده است.

اوستایی پهلوی فارسی

تَخمُ

تَهم 

تهم-تمهتن (قوی)

 دمان

زمان

زمان

 بخذی

 بخل

بلخ

 هرابرزه

هربرز-البرز

البرز

 وِرِثرَغنَه

 ورهران

 بهرام

 یَز

یَزن

 جشن

 زیمه

دمستان

زمستان

 فرَوَشی

 فروهر

فروهز

 غَن

 زن

 زن(فعل امر از زدن)

 تیغَر

تیر

 تیر-تیز

 درغه

درنگ

درنگ-دیر

 مِرِغه

مُرو

مُرغ

 کِرِمه

گرم

 کِرِمه 

 ونگوهی

وَیه

به (تحسین)

 چَنگَر

چَرَک

چرا (چریدن)

 انگَر مَینو

اهرمن

اهرمن

 ماوِنگه

 ماوس

ماه

 تیگره

تیگ-تیژ

تیر-تیز

 هُوَرَخشَیته

خورشیذ

خورشید

 کیه مرثَنو

کیوک مرث

کیومرث

 وِهرکَ

گرگ

گرگ

 وفر

 بفر

برف

 یِشتی

 خشت

 خشت

 

 

 

دسته‌ها:زبانشناسی
  1. irankhah3000
    ژانویه 26, 2010 در 11:38 ق.ظ.

    با سلام ممنون از زحمات شما آيا اين جدول كاملترش هم وجود دارد؟

    • raeeka
      ژانویه 26, 2010 در 11:52 ق.ظ.

      جدول کتاب به این صورت که شامل واژگان در هر سه دوره ی فارسی باشه تقریبا همین قدر است. من فقط یک سری واژگان رو که امروزه کمتر استفاده می شه رو حذف کردم. ولی واژگانی که از فارسی میانه (پهلوی) به فارسی امروزین تغییر کرده اند خیلی بیشتر بود که در چند پست آینده در شبهای بی سحر قرار خواهم داد آنها رو.

  2. maziar
    ژانویه 26, 2010 در 4:30 ب.ظ.

    درود
    از مجموعه واژه هایی که گرد آورده بودید بسیار استفاده کردم. من هم زمانی به اوستاخوانی اهتمام ورزیدم و با توجه به اینکه رشته ام زبان خارجه بود متوجه اشتراکات زیاد زبان اوستایی و زبانهای اروپایی شدم که بسیار جالب توجه می باشند. همچنین در میان گویش های متعددکشور که من نیز با تعدادی از آنها بخصوص گویشهای شمال کشور آشنا هستم می توان شکل های دیگر این نوع تغییرات زبانی را مشاهده کرد.
    با تشکر
    مازیار

  3. روزبه
    ژانویه 27, 2010 در 1:32 ب.ظ.

    دمت گرم

    • raeeka
      فوریه 2, 2010 در 1:35 ب.ظ.

      مرسی روزبه جان.

  4. عباس خدامرادی
    ژانویه 30, 2010 در 11:00 ب.ظ.

    با درود
    خرسند خواهم شد از دیگاه و آگاهی شما از نوشته ها و گونه های پارسی در سالهای پیش
    آگاه گردم زیرا زیرا به زبان و گذشته کشورم مهر میورزم
    پاینده ایران اهورائی
    خدامرادی

    • raeeka
      فوریه 2, 2010 در 1:35 ب.ظ.

      دوست گرامی. سپاس از لطفی که به من داشتید ولی من در این زمینه متخصص نیستم که دیدگاه خاصی داشته باشم. ولی هر آنچه را برای خودم جالب باشه، در شبهای بی سحر قرار خواهم داد. شاید شما هم در این میان مطالبی را که دوست داشته باشید بیابید.

  5. کاهن
    مِی 27, 2011 در 5:44 ق.ظ.

    سلام ،قشنگ بود،.اگه زحمت بکشی اون کلمه فارسی رو هم پارسی‌ بنویسی‌ قشنگتر میشه،بهاری باش،.

  1. No trackbacks yet.

بیان دیدگاه